Warning: count(): Parameter must be an array or an object that implements Countable in /libraries/cms/application/cms.php on line 471
„Zróbmy sobie mediatekę!” Ewolucja przestrzeni multimedialnej w Bibliotece Norwida - Bibliotekarz Lubuski

„Zróbmy sobie mediatekę!” Ewolucja przestrzeni multimedialnej w Bibliotece Norwida

„Zróbmy sobie mediatekę!” – z takim hasłem ruszył pomysł stworzenia pierwszej w województwie lubuskim wypożyczalni multimedialnej. Był rok 2010, gdy dyrektor Andrzej Buck zdecydował się na przekształcenie pierwszego piętra zielonogórskiej książnicy. We Wrocławiu od dłuższego czasu istniał nowy projekt pod nazwą „Mediateka” – i na wzór tej wrocławskiej miała powstać mediateka w Zielonej Górze.

 

zrobmysobiemediateke  Założeniem nadrzędnym była idea, aby mediatekę zaprojektowały osoby młode, ze świeżym spojrzeniem na architekturę wnętrz. Zarówno oferta, jak i wnętrze mediateki miały odpowiadać potrzebom młodego użytkownika, uznano więc, że najodpowiedniejszym rozwiązaniem będzie oddanie całego projektu w ręce studentów pierwszego roku architektury.
 Drugim ważnym aspektem projektu była nazwa mediateki, która miała w pełni oddać charakter tego działu. Po dyskusji uznano, że najlepszą nazwą będzie Góra Mediów – dwa słowa łączące ze sobą wymiar multimedialny i regionalny. Nazwa mediateki zawarta jest również w jej logotypie, w którym znalazły się piksele tworzące górski szczyt.
  Sam piksel nie jest tu również przypadkowy. W dobie nowoczesnych technologii najbardziej popularnym i przyjaznym interfejsem dla użytkownika jest wyświetlacz graficzny, który składa się z milionów pikseli. To ich mnogość świadczy o lepszej czy gorszej jakości obrazu. Właśnie ten element stał się symbolem Góry Mediów. Jest szczególnie widoczny na ścianach i podłodze, gdzie można zobaczyć mozaikę złożoną z wielobarwnych kostek. Te same kostki odnajdziemy w wyglądzie wyposażenia działu. Są to: boksy na zbiory, drogowskazy informujące, w jakiej strefie znajduje się użytkownik, Infokiosk służący do przeglądania katalogu elektronicznego i wiele innych.
  Powstanie mediateki zbiegło się w czasie z termomodernizacją całego gmachu Biblioteki Norwida. Dzięki temu Góra Mediów mogła powstać w nowej przestrzeni. Nowa elewacja, nowy system wentylacji i nowa sieć komputerowa były katalizatorem powstania tego nowoczesnego działu.
  W miejscu, gdzie dziś działa mediateka, wcześniej przez wiele lat istniała Czytelnia Muzyczna. To na jej fundamencie powstał dział dziedziczący nieprzebraną mnogość tytułów muzycznych zarówno w postaci płyt CD, zrobmysobiemediateke1jak również muzyki zapisanej na płytach winylowych. Muzyka w dalszym ciągu jest strefą, która ma do zaoferowania najwięcej tytułów, jednak po 9 latach istnienia inne typy dokumentów multimedialnych zaczęły dorównywać wynikowi ze strefy muzyki.
  W tym miejscu warto zaznaczyć typy dokumentów, na które zdecydowano się przy tworzeniu mediateki. Oprócz istniejących zbiorów muzycznych bardzo duży nacisk położono na strefę filmową. W odpowiednich boksach znalazło się na początku ok. 1,3 tys. płyt DVD i Blu-ray. Wybór padł na nowości wydawnicze, aby właśnie dzięki nim przyciągnąć nowych użytkowników do biblioteki.
  Kolejną strefą w mediatece była ta, która oferowała książkę elektroniczną. Popularne audiobooki istniały już wcześniej w sporej liczbie w Dziale Obsługi Niepełnosprawnych. Gdy projektowano mediatekę, zdecydowano, że to właśnie ona przejmie obowiązki obsługi osób niepełnosprawnych, a wszystkie zbiory o oznaczeniu „ON” zostaną dołączone do reszty multimediów w mediatece. Dyrekcja biblioteki zdecydowała, że osoby niepełnosprawne nie mogą być traktowane inaczej niż pozostali, toteż przestrzeń Góry Mediów stała się przyjazna dla każdego bez wyjątku.
  W tym momencie zbiory mediateki były niemal kompletne. Do filmów dołączyły zbiory muzyczne oraz książka elektroniczna, a całość miały uzupełnić gry i programy multimedialne.
  Od początku postanowiono, że mediateka będzie miejscem spotkań – by dział ten nie ograniczał się jedynie do wypożyczania zbiorów, ale zachęcał do pozostania wnim na dłużej. W mediatece powstała strefa rozrywki elektronicznej. Podłoga, rolety i boksy zostały wykonane w czarnym kolorze. W samym środku znalazły się konsola do gier i telewizor. Dziś dysponujemy już dwiema konsolami oraz systemem wirtualnej rzeczywistości Sony VR. Dzięki temu do biblioteki zaczęły przychodzić grupy młodych osób, które przekonały się, że gmach przy al. Wojska Polskiego 9 to nie tylko książki i ciche czytelnie. To również przyjazne wnętrze, gdzie przez cały dzień słychać nastrojową muzykę.
zrobmysobiemediateke2  Od początku postanowiono, że mediateka będzie miejscem spotkań – by dział ten nie ograniczał się jedynie do wypożyczania zbiorów, ale zachęcał do pozostania wnim na dłużej. W mediatece powstała strefa rozrywki elektronicznej. Podłoga, rolety i boksy zostały wykonane w czarnym kolorze. W samym środku znalazły się konsola do gier i telewizor. Dziś dysponujemy już dwiema konsolami oraz systemem wirtualnej rzeczywistości Sony VR. Dzięki temu do biblioteki zaczęły przychodzić grupy młodych osób, które przekonały się, że gmach przy al. Wojska Polskiego 9 to nie tylko książki i ciche czytelnie. To również przyjazne wnętrze, gdzie przez cały dzień słychać nastrojową muzykę.
  Od momentu otwarcia aż do dziś mediateka dba, aby jej użytkownicy mieli dostęp do najnowszych pozycji wydawniczych. Ten priorytet sprawia, że oferta Góry Mediów jest zawsze aktualna, a wypożyczający dostają multimedia w najlepszej jakości.
  Jednak mediateka to nie tylko dział ze zbiorami. W założeniu miała ona posiadać dwie strefy stworzone do działań kulturalno-edukacyjnych. Pierwsza z nich to Language Cafè – miejsce, gdzie odbyła się niezliczona ilość eventów kulturalnych. To tu uczęszczają osoby, które podczas konwersacji językowych poprawiają swoje umiejętności z języka angielskiego, niemieckiego, fińskiego, hiszpańskiego i esperanto. To tu również odbywają się konferencje prasowe i turnieje gier. To miejsce, w którym mieści się galeria „Na Górze”, przestrzeń dla młodych zielonogórskich artystów, którzy co miesiąc prezentują swoje dokonania podczas wernisaży lub finisaży wystaw. To tu koło szachowe wychowuje nowych graczy, a młodzi adepci programowania poznają możliwości robotów. Mnogość zajęć warsztatowych i wydarzeń cyklicznych to jedna część aktywności. Drugą są zaś imprezy okolicznościowe, które na przestrzeni 9 lat przyciągały mnóstwo osób. Były to projekcje filmowe, kolejne edycje czytania prozy Tolkienowskiej, Żywa Biblioteka, czytanie performatywne, korepetycje z zakresu obsługi komputera i internetu, spotkania autorskie, lekcje biblioteczne, warsztaty i odsłuchy płyt winylowych, warsztaty programowania gier i wiele innych. Language Cafè jest również miejscem wykorzystywanym przez grupy osób pragnących stworzyć własny event, a nie mających do tego odpowiedniego miejsca.
  Drugą przestrzenią użytkową jest Strefa Wiedzy. To wydzielone miejsce z wyspą zbudowaną z 8 stanowisk komputerowych z wolnym dostępem do internetu. Znajduje się tam również specjalna lada wraz z krzesłami „barowymi” służąca osobom, które chcą skorzystać z internetu na własnych przenośnych urządzeniach.
  Przez 9 lat istnienia mediateki jej załoga zmieniała się parokrotnie. Każdy nowy pracownik wnosił i wnosi coś nowego do pracy działu, dzięki czemu Góra Mediów wciąż ewoluuje, z biegiem lat poszerzając swoją ofertę.
zrobmysobiemediateke3  Odpowiadając na potrzeby użytkowników, została wprowadzona usługa „Książka na telefon”. To bardzo wygodny sposób, aby pozyskać multimedia, nie wychodząc z domu. Tę usługę szczególnie upodobali sobie seniorzy, którzy częstokroć nie mogą dotrzeć do biblioteki. Paczkę przygotowaną przez pracowników mediateki odbiera kierowca, który po umówieniu się z czytelnikiem dostarcza ją bezpośrednio do jego domu. Przez lata usługa „Książki na telefon” zaskarbiła sobie grupę zwolenników, którzy – jak sami twierdzą – nie wyobrażają sobie lepszego rozwiązania.
  Innym rozwiązaniem pozytywnie przyjętym przez osoby z niepełnosprawnością wzrokową było wprowadzenie do oferty mediateki urządzenia o nazwie „Czytak+”. Nie większy niż telefon komórkowy czytnik audiobooków wypożyczany jest bardzo chętnie i zyskuje na popularności. Obecnie dwa urządzenia znajdujące się w wyposażeniu mediateki wypożyczane są na około 6 tygodni (czas wypożyczenia urządzenia ustala się indywidualnie). Urządzenie odtwarza książki zapisane wcześniej na karcie pamięci, a użytkownik poprzez klawiaturę telefoniczną nawiguje po menu dzięki instrukcjom głosowym wydobywającym się z głośnika urządzenia. Trwają rozmowy ze Stowarzyszeniem Larix, aby użyczone kilka lat wcześniej Czytaki zostały przekazane bibliotece na własność.
  Przez cały okres istnienia mediateka przekształcała się powoli z punktu multimedialnego w centrum kulturalno-informacyjne, w którym oprócz wypożyczania każdy może spędzić czas na rozmowach, spotkaniach, eventach lub rozrywce elektronicznej.
  Jednak z biegiem lat każdy projekt, choćby najdoskonalszy w założeniu, wymaga zmian i przekształceń. Rok 2018 był przełomowy dla Góry Mediów. To właśnie wtedy została przeprowadzona poważna selekcja zbiorów, zrobmysobiemediateke4które w części zostały przekazane innym agendom na terenie miasta.Teraz agendy te mogą zaoferować swoim użytkownikom multimedia w postaci filmów i audiobooków, a mediateka zyskała więcej przestrzeni na zbiory, które nie mieściły się w dotychczasowych boksach. Przekształceniu uległa strefa filmu, która wcałości została przeniesiona do zasobów dużego regału ściennego. Obecnie jest to wygodna i wizualnie atrakcyjniejsza forma przeglądania zbiorów. W przyszłości zmianie ulegnie również Strefa Wiedzy. Komputerowa wyspa zniknie, a w jej miejsce zostanie przygotowany grunt pod nowe działania. Będzie to sala służąca animacjom, wypoczynkowi i edukacji. Cztery mobilne stoły warsztatowe, zwisające siedziska w postaci wygodnych koszy iwydzielona część do spotkań autorskich – wszystko to oddzielone zostanie od reszty mediateki specjalnymi kotarami, które sprawią, że nowa przestrzeń zyska na prywatności iwyciszeniu. Dla użytkowników chcących skorzystać z komputerów przygotowane zostaną trzy stanowiska w głównej części Góry Mediów.
  Innym momentem przełomowym w trakcie działania mediateki było wprowadzenie do oferty nowego rodzaju książki elektronicznej. W 2017 roku w bibliotece pojawiła się platforma Legimi udostępniająca ponad 20 tys. tytułów książek w postaci e-booków. Była to bardzo trafiona inwestycja i dzięki zakrojonej na szeroką skalę akcji promocyjnej biblioteka i mieszcząca się w niej mediateka stały się ważnym punktem na mapie miasta. Od tej pory na początku każdego miesiąca przed mediateką ustawia się kolejka chętnych użytkowników, którzy odwiedzają popularnego „Norwida”, aby uzyskać miesięczny dostęp do e-booków. Sama platforma jest bardzo intuicyjna w obsłudze i działa na większości urządzeń przenośnych. To właśnie ta wygoda i darmowy dostęp do nowości książkowych sprawiły, że w Zielonej Górze odnotowano modę na czytanie e-booków. Co kilka miesięcy mediateka informuje o kolejnych rekordach wyczytanych słów. Usługa stała się tak popularna i potrzebna, że za biblioteką wojewódzką podążyło 19 innych bibliotek z województwa lubuskiego. Od tamtej pory działa konsorcjum zrzeszające 20 bibliotek, które z roku na rok decydują się na powiększenie pakietu specjalnych kodów dostępowych dla swoich użytkowników.
  Działalność Góry Mediów to przede wszystkim ludzie. Ich talenty, ochota do działania, możliwości zyskania nowych doświadczeń i poznania nowych ludzi. Wyraźnie zauważalna tendencja wzrostowa w zakresie działań kulturalnych zdaje się nie wytracać tempa, a dowodem na atrakcyjność mediateki jest niewątpliwie moda na przeprowadzanie działań kulturalno-edukacyjnych w mediatece przez osoby z zewnątrz. Różnego rodzaju zrobmysobiemediateke5instytucje, stowarzyszenia, artyści i prywatne osoby bardzo często sami zgłaszają się, aby móc stworzyć coś wspólnie z Górą Mediów.
  Bardzo pomocne przy propagowaniu idei mediateki są media społecznościowe. Dzięki nim użytkownicy dowiadują się o nadchodzących wydarzeniach, zmianach i propozycjach Góry Mediów. To ważny aspekt działalności również pod innym względem. Od dawna prowadzona jest działalność popularyzatorska w zakresie prezentacji nowych tytułów multimediów zakupionych do mediateki. Użytkownicy mogą na ekranach własnych monitorów sprawdzić, jakie nowości wydawnicze dotarły do działu oraz przeczytać ich opisy. Okazuje się, że bardzo ułatwia to wybór najbardziej interesujących tytułów. Podczas prezentacji albumów z nowościami, mediateka współpracuje z portalami Filmweb.pl oraz LubimyCzytać.pl.
  Od pewnego czasu w mediatece działają dwa Dyskusyjne Kluby Książki. Prowadzone są osobno dla dzieci oraz dorosłych. Ich powstanie spowodowane jest falą zgłoszeń napływających od autorów książek (często debiutantów), którzy chcą zachęcić innych do przeczytania swojej książki. Ta fala zgłoszeń powstała dzięki niewątpliwej charyzmie, którą wykazują moderatorzy takich spotkań. Drugim motywem założenia DKK-ów były zgłoszenia nauczycieli, którzy bardzo żywo zareagowali na ogłoszone przez mediatekę spotkania z „retrobajką” – awięc słuchowiskami dla najmłodszych nagranymi na płyty winylowe. Szkoły i grupy zorganizowane również ochoczo zareagowały na pomysł wprowadzenia do mediateki warsztatów z programowania i kodowania przy użyciu specjalnych robotów Photon. Lista oczekujących w trakcie miesiąca zapełniła się na pół roku z góry. Widać zatem, że najlepszym sposobem przyciągnięcia osób do biblioteki jest wysłuchanie ich potrzeb. Najważniejszy jest dialog pomiędzy użytkownikami a osobami na pierwszej linii frontu, czyli bibliotekarzami. To właśnie bibliotekarz wie, jakie działania można zaproponować swoim użytkownikom.
  Dziś trudno byłoby wskazać przykład działalności, której mediateka nie oferuje. Miejsce to jest punktem, w którym użytkownicy uzyskują fachową pomoc z różnych dziedzin. Tutaj również znajduje się małe centrum poligraficzne, gdzie użytkownicy mogą liczyć na profesjonalne wydruki swoich dokumentów lub ich skany. To tu w końcu po informacje przychodzą obcokrajowcy, osoby, które częstokroć wracają tu, jak do sprawdzonego miejsca, w którym mogą liczyć na różnorodną pomoc.
  Jeśli ktoś miałby nazwać pracownika mediateki słowami opisującymi jego stanowisko, to oprócz animatora, informatyka, bibliotekarza, psychologa, fotografa, webmastera, grafika, przewodnika, artysty, znawcy filmu, gracza, fachowca do spraw elektroniki, melomana, aktora, dekoratora wnętrz, konferansjera, moderatora i nauczyciela na pewno nazwać go można brokerem informacji. Kompilując te wszystkie role, pracownika mediateki nazwać można niedawno powstałym sformułowaniem – „Guru Mediów”.

Bartosz Czerniawski